(تصاویر) داستان عجیب بیماری اسکوربوت
تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۳۶۹۱۰
جیمز کوک در ۱۷۷۹ درگذشت و در دهۀ ۱۷۹۰ پس از انجام مجموعهای از آزمایشهای تجربی، قدرت پیشگیرانۀ مرکبات دربرابر اسکوربوت مشخص شد و نیروی دریایی بریتانیا دستورالعملی رسمی صادر کرد که در آن همۀ کشتیها مقید به استفاده از مرکبات شدند.
به گزارش عصرایران، اول کبود میشوید و در همین حین مویرگهایتان کمکم سست میشوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اسکوربوت بیماری بینظیری است و در دورهای از تاریخ بشر در آبهای آزاد رایج بود. در قرن هجدهم دانشمندی کشف کرد مصرف مقدار مشخصی از مرکبات از بروز خطرات دریانوردیهای بلندمدت جلوگیری میکند. مورخان تخمین زدهاند بین قرون شانزدهم تا نوزدهم اسکوربوت مرگ ۲ میلیون نفر را در دریاها رقم زد.
در آن دوران مشکل اصلی این بود که کسی از علل بروز این بیماری خبر نداشت: آیا علتش عفونت یا رژیم غذایی نادرست است؟
جیمز کوک، دریانورد و کاوشگر بریتانیایی سفرهای اکتشافی مهمی را در قرن هجدهم انجام داد. یکی از حوزههایی که از سفرهای اکتشافی کوک بهرهمند شدند، علم پزشکی بود.
در آن زمان کشتیهایی که رهسپار سواحل دوردست میشدند، میدانستند بیش از نیمی از خدمهشان طی سفر خواهند مرد. قاتل آنها بومیان خشمگین یا رزمناوهای دشمن یا احساس غربت نبود بلکه بیماری مرموز اسکوربوت بود.
مبتلایان به این بیماری بیحال و افسرده میشدند و لثهها و سایر بافتهای نرم بدنشان خونریزی میکرد. با پیشرفت بیماری دندانهایشان میافتاد، زخمهای باز روی بدنشان ایجاد میشد، تب میکردند، دچار یرقان میشدند و کنترل دست و پایشان را از دست میدادند.
کسی علت آن را نمیدانست و هیچ علاجی کارساز نبود و دریانوردان دسته دسته میمردند. در سال ۱۷۴۷، وقتی یک پزشک انگلیسی به نام جیمز لیند آزمایش کنترلشدهای را روی دریانوردان مبتلا به این بیماری انجام داد، ورق برگشت.
جیمز لیند
او آنها را به چندین گروه تقسیم کرد و هر گروه را تحت مداوای متفاوتی قرار داد. یکی از گروهها ملزم به خوردن مرکبات شد که مداوایی معمول در میان عامه برای اسکوربوت است.
بیماران این گروه بلافاصله سلامت خود را بازیافتند. لیند نمیدانست چه چیزی در مرکبات وجود دارد که در بدن دریانوردان نیست، اما ما میدانیم که آن چیز ویتامین ث بود.
غذای معمول دریانوردان در آن زمان فاقد این ماده غذایی حیاتی بود. غذای دریانوردان در سفرهای طولانی معمولا شامل بیسکویت و گوشت گاو میشد و تقریبا هیچگونه سبزیجات و میوهای مصرف نمیکردند.
نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا با آزمایشهای لیند متقاعد نشد، اما جیمز کوک متقاعد شد. او مصمم شد تا صحت ادعای این پزشک را ثابت کند. پس کشتیاش را پر از ترشی کلم کرد و به ملوانانش دستور داد هر وقت به ساحل میرسند تا میتوانند میوههای تازه و سبزیجات مصرف کنند. اسکوربوت حتی یک قربانی هم از کوک نگرفت.
جیمز کوک در ۱۷۷۹ درگذشت و در دهۀ ۱۷۹۰ پس از انجام مجموعهای از آزمایشهای تجربی، قدرت پیشگیرانۀ مرکبات دربرابر اسکوربوت مشخص شد و نیروی دریایی بریتانیا دستورالعملی رسمی صادر کرد که در آن همۀ کشتیها مقید به استفاده از مرکبات شدند.
جیمز کوک
چند سال بعد، در سال ۱۸۰۶، جزیرۀ سیسیل واقع در ایتالیا تحت سلطۀ بریتانیا درآمد. این جزیره بهترین منطقه برای پرورش لیمو است و سازمان دریانوردی بریتانیا از خاک آن سودهای کلانی برد.
طی ۲۰ سال بعد از صدور دستورالعملهای جدید، این سازمان ۷ میلیون و ۳۰۰ هزار لیتر آبلیمو به کارکنان کشتی عرضه کرد که مقدار قابل توجهی از آن از سیسیل میآمد.
تقاضای رو به رشد، اقتصاد این جزیره را یکشبه دگرگون کرد. در دهۀ ۱۸۵۰، سیسیل ۸۰ کیلومتر مربع را به کاشت لیمو اختصاص داد و ۷۵۰ هزار جعبۀ لیموی صادراتی تولید کرد. سی سال بعد، این ارقام سه برابر شدند.
آلسیا ایسوپی، اقتصاددان دانشگاه منچستر میگوید: «من این رویداد را با کشف گاز طبیعی در شمال نروژ مقایسه میکنم.»
انفجار لیمو در سیسیل با دورهای پرتلاطم در اروپا مصادف بود. طی جنگهای ناپلئونی، ارتشهای بریتانیا و فرانسه بارها این شبهجزیره ایتالیایی را اشغال کردند. با عقبنشینی آنها، اهالی شهرهای از هم پاشیده رویای ایتالیایی متحد را در سر میپروراندند و شورشها، انقلابها و جنگهای تمامعیار را رقم زدند.
جان دیکی، مورخ و نویسندۀ کتاب «کازا نوسترا؛ تاریخ مافیای سیسیل» میگوید: «اساسا آنچه اتفاق افتاد این بود که جنتلمنهای خیالپرداز که قصد ساخت ایتالیایی جدید را داشتند، اسامی قاتلها را برای کمک کردن فهرست کردند.»
جزیرۀ سیسیل
این گانگسترها انجمنهایی مخفی راه انداختند و با روابطی که داشتند مواضع قدرت سیاسی و اجرای قانون را تصاحب کردند. آنها در جنوب منطقهای که حالا ایتالیا است، جایی که نظارت دولتی بهشدت ضعیف بود، شکوفا شدند.
حاشیۀ سود بالا برای سرمایهگذاری مرکبات به این معنا است که انجمنهای تبهکار قدرت فزایندهای به دست آوردند.
سالواتوره لوپو، مورخ ایتالیایی، ابتدا در سال ۱۹۹۰ توجه مخاطبانش را به این رابطه جلب کرد و دیکی این فرضیه را در کتابی که سال ۲۰۰۴ منتشر کرد، بسط داد.
دیکی میگوید لیمو از جهات مختلف، وسیلهای ایدهآل برای اعضای مافیا بود. با وجود شرایط کشت و زرع مناسب جزیره، سرمایهگذاری روی این میوه حائز اهمیت بود؛ کشاورزان باید از دسترسی به آب مطمئن میبودند و سیستم آبیاری راه میانداختند و بدین شکل باید ۵ سال منتظر نخستین بار درخت میشدند.
درختهای لیمو ظریف هستند و دزدیدن میوههای آنها آسان. دیکی میگوید: «مجموعهای از عوامل وجود داشت که گانگسترها فشار اخاذی را به کار ببرند.»، اما این فقط یک فرضیه است.
ایسوپی به همراه آرکانجلو دیمیکو از دانشگاه کویین بلافست و اولا اولسون از دانشگاه گوتنبرگ با استفاده از دادههایی این فرضیه را آزمایش کردند.
سال گذشته این سه نفر تحلیلی اقتصادی براساس بخش سیسیلی یک گزارش که پارلمان ایتالیا در اوایل دهۀ ۱۸۸۰ برای بررسی شرایط زمین و مردم کشور جدید صورت گرفت، منتشر کردند. همچنین این گزارش مکان و طبیعتی را که جنایتها در آنها شکل میگرفتند، ثبت کرده که به محققان اجازه داد تفاوتها و قیاسها را در گزارششان قید کنند.
وقتی آنها آمار جنایتها را که نمایندۀ حضور مافیا است، به همراه آماری از تعداد لیموهای تولیدشده در سیسیل تحلیل کردند، دریافتند در مناطقی که تولید لیموی آنها زیاد بود، حضور مافیا نیز پررنگتر بوده.
دیمیکو میگوید: «تاثیر لیمو بدینشکل مشخص میشود.» در حالی که این مقدار جنایت در مورد هیچ کدام از کالاهای صادراتی این جزیره مانند زیتون، انگور و گوگرد ثبت نشده است.
دیکی میگوید: «بیتردید این گفته درست است که تجارت مرکبات را مافیا رشد داد. تمامی نخستین سرکردههای مافیای منطقۀ پالرمو در قرن نوزدهم، تاجران لیمو، مالکان یا محافظان درختستانهای لیمو بودند.»
در اینجا باید به گزارشهای منظم جنایتهایی که این مردان مرتکب شدهاند، اشاره کرد که در یکی از آنها، مامور رسمی دولتی نوشته بود: «پس از شایع شدن چنین داستانهایی، عطر و بوی پرتغال و لیمو کمکم بوی جسد و مرگ را القا میکرد.»
با اینحال دیکی میگوید: «اگر بگوییم همۀ این جنایتها به خاطر لیمو بوده، گفتهمان کمی شبیه جبرگرایی اقتصادی است.» دیمیکو، اما موافق است که عطش لیمو «یکی از چند عاملی است که به وجود جنایتهای سازماندهیشده مربوط میشود.»
یکی از کارهای لیموهای سیسیلی این بود که اسکوربوت را دستکم برای مدتی کوتاه، در میان دریاسالارهای بریتانیا ریشهکن کردند.
آمریکاییها بزرگترین واردکننده محصول این جزیره بودند و بازاریها در نهایت بریتانیاییها را به سمت مصرف لیموترش سبز ارزانتر کارائیب سوق دادند؛ اما لیموترش چندان کارساز نبود چراکه ویتامین ث کمتری نسبت به لیمو دارد.
این موضوع باعث شد بسیاری از دریانوردها اثر پیشگیرانۀ مرکبات در ابتلا به اسکوربوت را زیر سؤال ببرند و خواستار لغو مصرف اجباری لیموترش شوند. اما سال ۱۹۳۲ کمبود ویتامین ث عامل قطعی اسکوربوت شناخته شد.
منبع: فرارو
کلیدواژه: اسکوربوت قیمت طلا و ارز قیمت موبایل جنایت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۳۶۹۱۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لزوم برندسازی محصولات برای جلوگیری از خام فروشی در مازندران
به گزارش خبرنگار مهر، حسن خیریان پور عصر شنبه در گفت وگو با خبرنگاران اشاره به اینکه ارائه توانمندیها و ظرفیتهای زنجیره ارزش استان در اکسپو ۲۰۲۴ تهران صورت گرفته است، گفت: ۱۰ زنجیره ارزش دیگر در مازندران شناسایی شده و تقویت میشوند.
وی با اعلام اینکه با همکاری وزارت کشور نمایشگاه زنجیرههای ارزش راهبردی برای ۳۱ استان کشور در اکسپو ۲۰۲۴ دایر شده است، افزود: در این راستا مازندران نیز به منظور ارائه توانمندیهای زنجیره ارزش این استان در اکسپو ۲۰۲۴ حضور یافته است.
وی با بیان اینکه در وضعیت موجود دو زنجیره ارزش برای مازندران تعریف شده است، گفت: زنجیره ارزش راهبردی مرکبات و کیوی و زنجیره ارزش گردشگری و صنایع دستی دو زنجیر ارزش استان مازندران هستند که به جهت ظرفیتهایی که استان مازندران دارد ۱۰ زنجیره دیگر نیز تهیه شده و با تاکید استاندار مازندران در برنامههای زنجیره ارزش راهبردی قرار خواهد گرفت.
معاون استاندار مازندران با تاکید بر اینکه در حوزه مرکبات و کیوی مازندران بالغ بر دو میلیون و ۷۰۰ هزار تن مرغوب ترین نوع مرکبات کشور و بالغ بر ۲۲۰ هزار تن کیوی در این استان تولید میشود، عنوان کرد: در این استان زنجیره این محصولات به صورت کامل فعالیت دارند و از مرحله تأمین نهال، نهال اصلاح شده و دقیق و نیز در مراحل بعدی در زمینه تولید و شناسنامه دار کردن باغها، سردخانهها و سورتینگها مازندران ظرفیتهای مناسبی در بخش کیوی و مرکبات دارد.
وی با اشاره به اینکه وجود پایانههای صادراتی برای تأمین مصرف نیاز داخلی و صادرات محور کردن ظرفیت مهمی در استان به شمار میروند، یادآور شد: توجه به صنایع تبدیلی فرآوری و برندسازی از موارد دیگری است که موجب میشود تولید و فروش این محصولات از حالت خام فروشی محصول را خارج کند و با ارزش افزوده بیشتری به بازار ارائه شود.
خیریان پور با بیان اینکه در بحث گردشگری و صنایع دستی در استان مازندران نیزظرفیت متعددی وجود دارد، یادآور شد: گردشگری سلامت، طبیعت گردی، پرنده نگری و گردشگری دریایی در کنار ظرفیتهای تولید انواع صنایع دستی از ظرفیتهای مهمی در استان مازندران هستند که میتوانند در حوزه اقتصادی مورد توجه قرار گیرند.
کد خبر 6090236